Aristos (Yaşam Üzerine Notlar)
Aristos (Yaşam Üzerine Notlar)’dan…
Ama hiç deniz kazası olmadı; hiç vaat edilmiş toprak olmayacak. Şayet ideal bir vaat edilmiş toprak, bir Kenan ili, olmuş olsaydı, insanlar için oturulmaz olurdu.
İnsan bir fail arayıcısıdır. Kör bir rüzgârın içindeki bu oluş için, bir salın üzerindeki bu oluş için bir fail ararız; gizemli gücü, neden olanı, tanrıyı, varlığın ve yokluğun gizemli maskesinin ardındaki yüzü ararız. Bazıları kendi iyi tabiatlarından etkin bir tanrı yaparlar; iyi yürekli bir baba, nazik bir anne, bilge bir erkek kardeş, sevimli bir kız kardeş. Bazıları özniteliklerden etkin bir tanrı yaparlar: merhamet, ilgi ve adalet gibi arzu edilir insani öznitelikler. Bazıları kendi kötü tabiatlarından etkin bir tanrı yaparlar; sadist derecede zalim ya da son derece abes bir tanrı; gizlenen bir tanrı; savunmasız bireyin karanlılc sömürgeni; Tekvin 3:16-17’nin zehirli tiranı.
Bu türler arasında, yani etkin bir iyi tanrıya gönülden inananlarla etkin bir kötü tanrıya gönülden inananlar arasında, büyük çoğunluk Pangloss ile Eyüb arasında kalan bir koyun sürüsü gibi yer değiştirip dalgalanır. Boş bir imgeye içten olmayan saygı gösterisinde bulunurlar; ya da hiçbir şeye inanmazlar. Bu yüzyılda Eyüb’e doğru sürüklenmişlerdir. Eğer etkin iyi bir tanrı varsa, 1914’den beri çok düşük ücretler ödemişti.
Ancak insan yaşamak için bir neden gördükçe, başka bir neden de gizemli kaynaktan fışkırır. Böyle olması gerekir, çünkü o varolmayı sürdürür. Bu açıklanamaz su üslünde kalma yeteneği onu rahatsız eder. O varolur, ama suistimal edilir.
İnsan sürekli bir eksikliktir, sonsuz bir yoksunluktur, bireysel şeylere görünüşte sonsuz bir kayıtsızlık içinde bulunan görünüşte sonsuz bir okyanusta sürüklenmektedir. Belli belirsiz, başka salların başına gelen felaketleri görür, onun için üstlerinde başka insanlar olup olmadığını saptayamayacağı kadar uzak sallar, ama üstlerinde başka insanlar olmadığını varsayabileceği kadar da çok sayıda ve özdeş sallar.
Hayatta kalmayı başarmış, ancak her zaman hayatta kalması kesin olmayan bir dünyada yaşar. Olan her şey hayatta kalmıştır, ama…
