Metafizik Nedir
Metafizik Nedir’den…
Mevcudiyetin, hiçleyen faaliyeti bir sünger gibi içmesi, havf içinde, ana kaynağı ile örtüden sıyrılan hiçliğin -gölge içinde bile olsa sürekli olarak- görünmesine işaret eder. Fakat bu aslî havf, mevcudiyet içinde çok zaman baskı altında yaşar. Havf oradadır. Yalnızca uyuklar. Nefesi, mevcudiyet boyunca durmadan titrer: En az, acelecinin ‘evet, evet’ ile veya ‘hayır, hayır’ ile sezilemeyecek derecedeki ürkekliğinde; biraz daha çok, baskı altında bulunanda; en çok ve en açık olarak da esaslı bir cesaretin hareketlerinde titrer. Fakat bu, uğrunda nefesin sarf edildiği mevcudiyetin son büyüklüğünü kurtarmak için meydana gelir.
Cüretli olanın havfı, sakin bir vakit geçirmenin verdiği neşeye veya rahat eğlenceye bile karşı konulmaya tahammül edemez. Bu havf -bu gibi tezatların ötesinde- yaratıcı özlemin yumuşaklığı ve neş’esi ile özdeş bir ilgiliktedir.
Köklü ve aslî havf, insan varlığında her an uyanabilir. Uyandırılması için alışılmamış bir vak’aya ihtiyacı bile yoktur. Nüfuzunun derinliğine, o derinliği mümkün kılan vesilelerin eksikliği tekabül eder. Havf daima sıçramaya ‘hazır’dır, bununla beraber bizi boşluğa kapıp atmak için ‘nadiren” sıçrar.
Mevcudiyetin hiçlik içinde -gizlenmiş havfa dayanarak” devamlandırılması, insanı hiçliğin bekçisi yapar. O kadar sonluyuz ki doğrudan doğruya kendi karar ve idaremizle hiçliğin karşısına kendimizi olduğu gibi bütün çıplaklığımızla koymaya muktedir değiliz. Sonluluk, mevcudiyetin o kadar derinliğine iniyor ki en hakikî ve en derin sonluluk bile hürriyetimizin elinden kurtuluyor.
Mevcudiyetin hiçlik içinde gizlenmiş havfa dayanarak devamlandırılması, bütünlüğü ile var olanı aşmaktır: bu aşkınlıktır.
Hiçlik hakkındaki sorumuz bize bizzat metafiziği tanıtsın. Metafizik terimi Yunancadan gelmektedir. Bu hayret verici tabir, sonraları var olanın ötesine yönelen soruyu ifade edebilecek şekilde yorumlanmıştır.
Metafizik, var olanı olduğu gibi ve evrenselliği içinde, müdrikeye tekrar kazandırmak için var olanın ötesini araştırmak demektin’
Hiçlik sorusunda, bütünlüğü ile var olanın varlık olarak dışına böyle bir çıkma meydana gelmektedir. Böylece, soru, bir metafizik sorusu halinde gerçekleniyor. Başlangıçta bu tür soruların çifte karakteristiğini vermiştik; her metafizik sorusu, bir…
